آیا هنگ کنگ می تواند به عنوان نه تنها مهم ترین مرکز حمل و نقل هوایی جهان، بلکه فراتر از آن به عنوان دروازه حمل و نقل هوایی به چین، هم چنان به وضعیت استراتژیک خود ادامه داده یا شکوفاتر گردد؟
بی شک هنگ کنگ پادشاه حمل و نقل باری هوایی در جهان است. اما برخی از تحولات نشان دهنده ایجاد تغییراتی مثبت و منفی بر این بازار بزرگ جهانی است که بی شک هر کدام از آنها می تواند اثرات بزرگی به دنبال داشته باشد.
ساخت پل جدید روی رودخانه پرل در چین، تغییر سبک مصرف جهانی، یک چین نو ظهور، افزایش هزینه های زمین و نیروی کار، نیاز به ساخت باند جدید در فرودگاه بین المللی هنگ کنگ (HKIA) و خیلی موارد دیگر از جمله این تحولات هستند.
از نظر شرکت های هواپیمایی، هنگ کنگ مقصدی بسیار لذت بخش است. بهره وری بالا، ارتباط مناسب، سهولت انجام کسب و کار، جامعه حمل و نقل پر جنب و جوش و فراوانی محموله باعث می شود هنگ کنگ به مسیری پر ارزش برای شرکت های هواپیمایی تبدیل گردد.
به عنوان مثال تیم مدیریت شرکت ایربریج کارگو (ای بی سی) که همواره هنگ کنگ یکی از مهم ترین مقاصد این شرکت بوده است، از سال 2014 به این کشور منتقل گردید تا نظارت خود را بر توسعه فعالیت های ترابری و تجزیه و تحلیل منطقه افزایش دهد.
در حال حاضر تعداد پروازهای ایربریج کارگو از دو پرواز در هفته به 18 پرواز هفتگی از هنگ کنگ رسیده است.
ویلکام سینگ مدیر ارشد یکی از شرکت های لجستیک هوایی که در هنگ کنگ قرار دارد معتقد است که مزیت اصلی بازار هنگ کنگ به نزدیکی آن به سرزمین مادری خود یعنی چین بر می گردد.
جوانا لی مدیر منطقه ای ایربریج کارگو در منطقه آسیا و اقیانوسیه نیز به اهمیت هنگ کنگ از نظر جغرافیایی اشاره می کند و معتقد است افزون بر این، مزیت بزرگ این کشور به عنوان مرکز عملیات باری جهان در کنار سیاست آزادسازی بنادر در منطقه که توسط تشریفات گمرکی ساده، مقرات تجاری و محیط کسب و کار مناسب مورد حمایت قرار می گیرد سبب توسعه فرودگاه های هنگ کنگ شده و نقش محرکی برای رشد این بازار دارد.
به عقیده لی مدیریت فرودگاه هنگ کنگ پیرو مسیر مدیریت سرمایه گذاری با تمرکز بر روی اتوماسیون حمل و نقل و فرآیندهای انبارداری، پیاده سازی تاسیسات لازم برای محموله های ویژه و استفاده گسترده از تکنولوژی های فناوری اطلاعات است و همین امر سبب تبدیل شدن این فرودگاه به یکی از برترین نمونه ها در جهان هوانوردی شده است.
به گفته مایک وایت هد مدیر ترمینال های باری فرودگاه هنگ کنگ تعداد خطوط هوایی، مسیرهای پروازی و تعداد پروازهای هوایی در این فرودگاه فوق العاده است. "هیچ فرودگاهی در منطقه از این نظر حتی به فرودگاه هنگ کنگ نزدیک نیز نیست. هنگ کنگ همانند یک آهنربا برای خطوط هوایی جدید عمل کرده و آنان را به سوی خود می کشد. علاوه بر این عملکرد مناسب در مقابل فرایندهای پیچیده گمرکی و زیرساخت های درجه اول از مزیت های مهم فرودگاه هنگ کنگ به شمار می روند."
از گذشته رشد بالقوه مراکز باری تهدیدی بالقوه برای هنگ کنگ بوده، اما تا کنون این امر تاثیر چشمگیری بر فعالیت باری این کشور نگذاشته است.
در همین حال برخی از تحلیلگران اعتقاد دارند بزرگترین تهدید برای هنگ کنگ افزایش کم شدن حجم سفارشات است که به طور مستقیم وابسته به میزان توسعه تجاری در کشور چین است. همچنین چین تصمیم دارد تغییراتی در نحوه تولید محصولات خود ایجاد کند و بخشی از استراتژی جدید این کشور معطوف به تنوع بخشی تولید در خود چین خواهد بود. در نتیجه با سرازیر شدن ظرفیت ها به سوی شهرهای ثانویه و همچنین آزادسازی بیشتر خدمات در فرودگاه های منطقه ای به همراه هزینه های جذاب پیشنهادی به شرکت های هواپیمایی سبب خواهد شد این بخش از بازار حمل و نقل هوایی دور از دسترس هنگ کنگ قرار گیرد.
یک نمونه از این نوع فعالیت های داخلی با رشد اقتصادی چنگدو و گوانگژو به عنوان کلیدی ترین مراکز اقتصادی چین در حال پیگیری است و در این بین احتمالا نگران ترین اشخاص، مدیران شرکت های ترابری هوایی هنگ کنگی خواهند بود.
برایان وو، رییس انجمن حمل و نقل و تدارکات هوایی هنگ کنگ (HAFFA) می گوید احتمالا تهدید طولانی مدت از سوی فرودگاه های چینی نهایتا در طی دهه آینده به واقعیت خواهد پیوست.
با اینکه وو پشتیبان بخش ترابری هوایی هنگ کنگ و به عنوان نماینده ارشد اعضای این انجمن، شرکت کننده ای فعال در بحث ها و برنامه ریزی های صورت گرفته از سوی دولت این کشور نیز می باشد، اما در عین حال فردی کاملا واقع گرا است.
او می گوید: "من تلاش کرده ام تا کسب و کار خود را از هنگ کنگ و چین به ویتنام و دیگر مناطق در آسیای جنوب شرقی منتقل کنم. انجمن حمل و نقل و تدارکات هوایی هنگ کنگ دارای 321 عضو است و دفتر مرکزی اکثر اعضای آن در سرزمین اصلی چین واقع شده است، و برخی از آنها نیز دارای دفاتر دیگری در آسیا هستند، اما ما هنوز هم یک انجمن مستقر در هنگ کنگ محسوب می شویم. ما در مورد مسائل مربوط به دولت بحث می کنیم، اما در عین حال باید برای کسب و کار خود نیز برنامه ریزی نماییم. ما باید تخم مرغ ها را در سبدهای مختلف قرار دهیم."