کاکپیت استریل مفهوم مهمی در عملیات هواپیماهای مسافری مدرن است. ممکن است فکر کنید در این روزهای کرونایی این واژه به بهداشت پزشکی کاکپیت مربوط است. البته این طور نیست و این واژه به مجموعه اقدامات ایمنی در مهمترین مراحل پرواز مربوط می شود.
به بیان ساده ، قوانین "کاکپیت استریل" هرگونه اقدام یا گفتگوی غیرضروری را در کاکپیت و در مهمترین مراحل پرواز منع می کند. این مراحل معمولاً شامل تاکسی ، برخاست و نزدیک شدن و فرود و هنگام عملیات در ارتفاع زیر 10000 فوت تعریف می شود (اگرچه هر شرکت هواپیمایی تعریف خاص خود را تعیین می کند).
بسیار مهم است که در این مراحل ، خدمه کاکپیت بر روی پرواز تمرکز کنند و حواسشان به یکدیگر ، سایر خدمه یا مسافران نباشد. گرچه ممکن است این امر بدیهی به نظر برسد ولی تحقیقات سوانح نشان داده که این کار چندان آسانی نیست.
مقررات بین کشورها در مورد کاکپیت استریل متفاوت است اما موارد کلی به شرح زیر است :
گفتگوی غیرضروری بین خلبانان ممنوع است.
فعالیت هایی مانند خوردن وعده های غذایی ، مطالعه و ... ممنوع است.
هیچ گونه حواس پرتی غیرضروری از خدمه پروازی مجاز نیست.
اطلاعیه های عمومی برای مسافران نباید خوانده شود.
این قوانین در سال 1981 به وجود آمد و اولین بار توسط FAA در مقررات هواپیمایی فدرال (بخش های 121 و 135 FAR) وارد شد. اتحادیه اروپا نیز مقررات مشابهی را دنبال کرد (اکنون در آیین نامه 2015/140 تعریف شده است).
در بررسی چندین سانحه مشخص که حواس پرتی خلبان نقش مهمی در سانحه داشته است. یکی از شناخته شده ترین آن ، پرواز 212 بود که در سال 1972 با نزدیک شدن به فرودگاه بین المللی شارلوت داگلاس سقوط کرد. تحقیقات نشان داد که حواس پرتی در مراحل پایانی پرواز عامل اصلی بوده است (خلبانان مشغول گفتگو و تلاش برای یافتن محل پرواز بودند) .
قوانین کاکپیت استریل هم برای خلبانان و هم برای خدمه کابین اعمال می شود و همه خدمه بدین منظور آموزش دیده اند. بسیار مهم است که خدمه کابین با سرو غذا و نوشیدنی ، حواس خلبانان را پرت نکنند.