این روزها با افزایش تقاضای سفرهای نوروزی، بحث محدودیت بلیت‌‌های نوروزی در ناوگان هوایی جدی‌‌تر شده است. برای بررسی مشکلات این روزهای مسافران حمل و نقل هوایی و چالش تأمین بلیت سفرهای نوروزی، خبرنگار اقتصادی فارس با مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی گفت‌‌وگو کرد.
‌اسعدی‌سامانی می‌گوید: پیش‌بینی می‌کنیم ‌نوروز 1402 ‌تعداد مسافران هوایی که توسط شرکت‌ها جابه‌جا می‌شود، ‌نسبت به نوروز 1401 تغییر نکند و امیدواریم شرکت‌ها بتوانند حدود همان 2 میلیون نفرِ سال گذشته را در ایام 24 اسفند 1401 تا 15 فروردین 1402 ‌جابه‌جا ‌کنند.
دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی در پاسخ به این پرسش که در حال حاضر چند فروند هواپیما سر خط داریم؟ گفت: از 325 فروند هواپیمای مسافری موجود در ناوگان، در حال حاضر حدود 135 فروند هواپیما سرِ خط است.
به گفته وی، به دلیل مشکلات تأمین نقدینگی، شرکت‌های هواپیمایی به سختی قابلیت تأمین موتور و قطعات هواپیما را دارند و نتوانسته‌اند برخی هواپیماها را سر خط بیاورند.
‌اسعدی سامانی می‌گوید: ‌شرکت‌های هواپیمایی تاکنون ارز نیمایی دریافت می‌کردند، البته در مقاطعی‌ ارز آزاد هم خریداری کرده‌اند اما مقرر شده است از این پس، ‌ارز مرکز مبادله به شرکت ارائه شود که آن هم هنوز سازوکارش شکل نگرفته است اما قطعا رشد نرخ ارز برای شرکت‌ها با توجه به آنها حدود 50 درصد هزینه آنها ارزی است، هزینه شرکت‌ها را افزایش می‌دهد.
به اذعان دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی، ‌پروازهای داخلی با توجه به نرخ‌های تکلیفی برای شرکت‌‌‌‌های هواپیمایی با زیان انجام می‌شود،‌ این در حالی است که طبق قانون برنامه پنجم، قیمت بلیت حمل و نقل هوایی در مسیرهای داخلی آزاد شده و تابع عرضه و تقاضا است.
* شرکت‌ها پروازهای داخلی را باطل کرده‌اند و هواپیمای آن را به پرواز خارجی اختصاص داده‌اند؟
اسعدی سامانی در پاسخ به اینکه گفته که «بلیت پروازهای نوروزی و حتی همین پروازهای اسفندماه کم شده است و مسافران نوروزی با مشکل تأمین بلیت مواجه شده‌اند، در این راستا عنوان می‌شود که شرکت‌ها عامدانه پروازهای خود را کاهش داده‌اند تا تقاضا را افزایش دهند»، عنوان کرد: ببینید، شرکت‌های هواپیمایی دو برنامه فصلی زمستانه و تابستانه دارند و از 6 ماه قبل، برنامه‌های پروازی فصلی خود را به سازمان‌های هواپیمایی اعلام‌ و آن مسیرها را عرضه می‌کنند، بنابراین امکان ندارد که شرکت‌ها تصمیم بگیرند پروازی را که فروخته‌اند،‌ باطل کنند.
وی در پاسخ به این گفته که « برخی معتقد هستند شرکت‌‌‌‌های هواپیمایی به دلیل آزاد بودن نرخ بلیت در پروازهای خارجی و تکلیفی بودن نرخ بلیت پروازهای داخلی،‌ هواپیماهای مسیرهای داخلی را به مسیرهای خارجی اختصاص داده‌اند»، گفت: ‌‌بخش اعظمی از هواپیماهایی که در مسیرهای داخلی پرواز می‌کنند،‌ امکان پرواز در مسیرهای خارجی و دوربرد را ندارند، شرکت‌ها نمی‌توانند پرواز داخلی را لغو کنند و به پرواز خارجی اختصاص دهند، چون هم برنامه‌ریزی پروازهای از قبل انجام شده و بلیت‌ها فروخته شده است هم همان‌طور که گفتم بخش زیادی از هواپیماهای داخلی برای مسیرهای بین‌المللی از نظر طول مسیر و قوانین جهانی، ‌مناسب نیست.
وی همچنین در پاسخ به این گفته که «به نظر می‌رسد شرکت‌های هواپیمایی با توجه به عدم موافقت ستاد تنظیم بازار برای افزایش قیمت 30 درصدی، در حال کاهش عرضه برای تقویت طرف تقاضا و کشش هستند، تا نرخ‌های بلیت پروازهای داخلی بدین ترتیب افزایش یابد»، گفت: ‌از 20 شرکت هواپیمایی فعال در کشور، حدود 10 شرکت، دولتی و نیمه دولتی هستند و قطعا در این ایام از سوی شرکت‌های هواپیمایی خصوصی و دولتی، عملی سر نمی‌زند که گرفتاری اقتصادی برای کشور افزایش یابد.
به گفته دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی، در سال 1400 سهم شرکت‌‌‌‌های دولتی در پروازهای داخلی 48 درصد و سهم شرکت‌های خصوصی 52 درصد بود، همچنین در پروازهای خارجی سهم شرکت‌‌‌‌های هواپیمایی دولتی 50.5 درصد و سهم شرکت‌های هواپیمایی خصوصی 49.5 درصد بوده است.
اسعدی سامانی گفت که در حال حاضر 63 فروند هواپیما متعلق به شرکت‌‌‌‌های هواپیمایی دولتی و نیمه دولتی و 72 فروند هواپیما متعلق به شرکت‌‌‌‌های هواپیمایی خصوصی سرِ خط داریم.
* افزایش پروازهای مسیرهای پرتقاضا با کاهش پروازهای مسیرها کم‌تقاضا
وی افزود: بر اساس آمار در 11 ماه امسال نسبت به 11 ماه پارسال تعداد پروازها 6 درصد کاهش یافت اما جابه‌جایی مسافر 22 درصد رشد کرد.
دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی اظهار داشت: ‌برخی شرکت‌های هواپیمایی هم در حال برنامه‌ریزی هستند تا در مسیرهای پرتردد نظیر مشهد، پروازها را برای نوروز افزایش دهند که البته به اجبار از مسیرهای کم‌تقاضا پروازها کاهش می‌یابد.